
Της φωτιάς και της ερημιάς
Εκδόσεις Α. Α. Λιβάνη | 1997
ISBN: 978-960-236-856-5
Σελ. 514
Έπαινος Πνευματικής Εστίας Τρανούλη
Ποια αγωνία, ποια ηδονή κρατά σκυμμένη επάνω από τη γραφή της τη Μαντώ Μαυρογένους, την ξεπεσμένη αρχόντισσα, τη λησμονημένη πλέον «Ηρωίδα και Μαντόνα» της Μυκόνου, αυτήν που έβαλε την πατρίδα της στο χορό της. Επανάστασης του 1821, την έσωσε από τους Αλγερινούς και ξόδεψε την τεράστια περιουσία της στον αγώνα;
Από νύχτα σε νύχτα -είναι η χρονιά του 1838 και βασιλιάς ο βαυαρικής καταγωγής Όθωνας- ανακαλεί μνήμες και νεκρούς, ματώνει παλιές πληγές. Ανιστορεί τη ζωή της, τους αγώνες της, το μεγάλο και πικρότατο έρωτά της για τον Δημήτρη Υψηλάντη. Και μαζί, τις περιπέτειες του ξεσηκωμένου γένους. Τις εξάρσεις, τους ηρωισμούς, τη θεϊκή τρέλα. Τα πάθη, τις προδοσίες, τον αλληλοσπαραγμό. Το ρόλο των Μεγάλων Δυνάμεων.
Η ξενιτεμένη Ακριβή, «η κόρη της καρδιάς της», σημαδεμένη με φοβερό μυστικό από τον καιρό της σκλαβιάς της στην Αίγυπτο, είναι αποδέκτης της γραφής. Για να μη «λησμονήσει τις πικρές της ρίζες και πως το όνειρο αλλάζει τον κόσμο…».
Κριτικές - Δημοσιεύματα
«Η πρωτοπρόσωπη γραφή επιλέγεται ως πιο άμεση, αυθόρμητη, εξομολογητική, βιωματική και τελικά υποβλητική. Η ιδιωτική ζωή της ηρωίδας διασταυρώνεται με τα ιστορικά γεγονότα με τέτοιο τρόπο και τέτοιες αναλογίες , ώστε να αναδεικνύονται συμμετρικά και επαρκώς αμφότερα. Στις αρετές του μυθιστορήματος προσμετράται ότι τα ιστορικά γεγονότα σχολιάζονται με πνεύμα αντικειμενικότητας και πρόθεση να ειπωθούν και οι «πικρές αλήθειες που συνήθως αποσιωπώνται στα σχολικά εγχειρίδια και την «επίσημη» ιστορία.
Goodreads, GOOGLE 31/10/2013
Vivi rated it it was amazing
Ένα εκπληκτικό βιβλίο! Η Μαντώ Μαυρογένους, ξεχασμένη και πάμπτωχη, γράφει ένα γράμμα στην Ακριβή, την κόρη της καρδιάς της. Της μιλά για τα παιδικά της χρόνια, για τους έρωτές της, αλλά κυρίως για τον αγώνα που έδωσε υπέρ της σκλαβωμένης πατρίδας, οικονομικό και προσωπικό. Από τις σελίδες του βιβλίου περνούν όλοι οι ήρωες της Επανάστασης. Κολοκοτρώνης, Παπαφλέσσας, Υψηλάντης, Μαυροκορδάτος, Κωλέττης, Ανδρούτσος, Μαυρομιχαλαίοι, Κανάρης, Μιαούλης, Καρατάσος και ο “Μπαρμπα – Γιάννης” ο Καποδίστριας. Επίσης ΄Αγγλοι, Γάλλοι, Ρώσσοι, Τούρκοι που ο καθένας προσπάθησε με τον τρόπο του να “βοηθήσει” τον ελληνικό αγώνα για την ελευθερία πάντα με το αζημίωτο. Και δυστυχώς πολλοί από αυτούς που θεωρούμε σήμερα ήρωες, συμμετείχαν σ’ αυτό το παιχνίδι των ξένων δυνάμεων.
Και όσο κυλούσαν οι σελίδες, τόσο αναρωτιέται ο αναγνώστης πόσο σωστή είναι η ρήση του Santayana “Όποιος δεν θυμάται το παρελθόν του, είναι καταδικασμένος να το ξαναζήσει”.
Θανάσης Χρήστου, καθηγητής Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας Παν/μίου Πελοποννήσου, από την εισήγηση για απονομή Βραβείου Πνευματικής Στέγης Π. Τρανούλη, 5/3/2005
Η συγγραφέας, που διαθέτει πηγαίο λογοτεχνικό ταλέντο, απελευθερώνει τις πλούσιες εκφραστικές δυνάμεις της και αιχμαλωτίζει με τη σαγήνη της πένας της τον αναγνώστη, ο οποίος συγκλονισμένος από γεγονότα και συναισθήματα φτάνει τελικά στην κάθαρση μέσα από τα λόγια της ηρωίδας: αν ήταν να ξαναζήσω τη ζωή μου, πάλι τον ίδιο δρόμο θα’ παιρνα.
Αθανασόπουλος, καθηγητής Νεοελληνικής Φιλολ. Παν/μίου Αθηνών, από εισήγηση για λογοτεχνικό βραβείο Πνευματικής Εστίας Παν. Τρανούλη. 5/3/2005
Τα έργο κατορθώνει να συνδυάσει την επινοητική εκμετάλλευση των ιστορικών μαρτυριών με έναν επεξεργασμένο αφηγηματικό λόγο. Παράλληλα με την ελληνική ιστορία από το 1770 έως το 1838 η συγγραφέας αποδίδει με γνώση και συμπάθεια τη γυναικεία φύση , η οποία και κάτω κι από τον ισχυρότερο ιστορικό προσδιορισμό δεν μπορεί να χάσει τις αιώνιες ιδιότητές της.
«Μέσα από την επινοητική εκμετάλλευση των ιστορικών μαρτυριών και τον επεξεργασμένο αφηγηματικό λόγο αναβιώνει η σύνθετη προσωπικότητα της Μ.Μ., η οποία, παράλληλα με την εθνική της προσφορά, δεν παύει να είναι μια γνήσια γυναίκα».
«Σύλλογος Ελλήνων Επιστημόνων Μεγάλης Βρετανίας», Ελληνικό Κολλέγιο, Λονδίνο, Απόσπασμα από την παρουσίαση του πρωτοπρεσβύτερου κ. Σαλαπάτα. 23/3/2000
«Ο αναγνώστης συναρπάζεται όχι μονάχα από την προσωπική περιπέτεια της ηρωίδας του 1821 Μαντώς Μαυρογένους, αλλά και από την περιπέτεια του γένους μέσα σε συνθήκες δραματικές και απρόβλεπτες. Η συγγραφέας βασίστηκε σε εκτενή έρευνα, όπως αποδεικνύει η παρατιθέμενη βιβλιογραφία της, για να ζωντανέψει την ηρωίδα, αλλά και το έπος της εθνεγερσίας».
Εφημερίδα «Ελευθερία Λονδίνου», 30/1/2000
Ο καμβάς του έργου είναι η ιστορία. Επάνω του η συγγραφέας κεντάει τις μοίρες των ηρώων της με τόση μαστοριά που ο αναγνώστης δεν υποπτεύεται το μόχθο της. Πρόκειται για ένα βιβλίο εξαιρετικά ενδιαφέρον που διαβάζεται σε πολλά επίπεδα κι έχει κάτι να πει σε πολλές και διαφορετικές κατηγορίες αναγνωστών»
Βραδυνή Λονδίνου, 30/1/2000
Η συγγραφέας, με αντιστίξεις στα πρόσωπα, τα τοπία, το παρελθόν, συνθέτει ένα ποιητικό μυθιστόρημα, ένα ζωγραφιστό, μουσικό μυθιστόρημα. Είναι γοργό, υψηλής έντασης. Ένα βιβλίο που μπορείς να το ερωτευτείς. Η αμεσότητα του λόγου και η ποικιλία των χαρακτήρων , στην πλειοψηφία τους υπαρκτοί, κάνουν το ταξίδι στην ιστορία, μοναδική εμπειρία.
Διαμάντω Φραγγεδάκη, ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΣ Σερρών, 11/5/1998
Γραμμένο στο πρώτο πρόσωπο, σε ύφος εξομολογητικό και λυρικό, καταφέρνει να διατηρήσει τον ιστορικό, χωρίς να προδώσει, τον μυθιστορηματικό του χαρακτήρα.
Τιτίνα Δανέλλη, Ριζοσπάστης, 23/4/1998
Πρόκειται για υποδειγματική ιστορική βιογραφία, βασισμένη σε ιστορικά ντοκουμέντα και πλούσια βιβλιογραφία, τα οποία η συγγραφέας μεταπλάθει με δεξιοτεχνία σε ένα συναρπαστικό μυθιστόρημα, χωρίς όμως να της ξεφεύγει ούτε μια λέξη που να τροποποιεί ή να ωραιοποιεί την ιστορική αλήθεια. Κι αυτό γιατί η Λ.Μ. δεν είναι απλώς εξαιρετική συγγραφέας, αλλά συνδυάζει και τις ανάλογες γνώσεις που να της επιτρέπουν να αποτολμά και να πετυχαίνει ένα άθλο: την ειρηνική και γοητευτική συνύπαρξη της Ιστορίας με τον Μύθο.
Η ιστορία της ηρωίδας είναι δοσμένη με φλόγα, φιλοπατρία, έμπνευση, πάθος, μέτρο και τέχνη, ιστορία μελαγχολική, πικρή, αληθινή, που αγκαλιάζει την επική, αλλά και τραγική εποχή της Ελλάδας και όλης της Ευρώπης Διαβάζεται απνευστί.
Κώστας Τραχανάς, δημοσιογράφος, Εφημερίδα Ελευθερία, 9/4/1998
Η συγγραφέας με αντιστίξεις στα πρόσωπα , στα τοπία, στο παρελθόν, συνθέτει ένα ποιητικό μυθιστόρημα, ένα μουσικό, ζωγραφικό μυθιστόρημα. Είναι γοργό, υψηλής έντασης κι εμβαπτίζεται ολόκληρο σε μια μοναδική ενέργεια. Είναι ένα βιβλίο που μπορείς να το ερωτευτείς, που το ξαναδιαβάζεις γρήγορα εξαιτίας αυτού του δεσίματος που οφείλεται στην απόλαυση και στην επιθυμία να ξαναβρεθείς με τους ήρωές του ακόμη μια φορά. Κι είναι επίσης ένα βιβλίο που μπορείς να το κουβαλάς μαζί σου σαν κειμήλιο, σαν λογοτεχνικό φυλαχτό.
Δημήτρης Τερζής, ΝΕΜΕΣΙΣ περιοδικό, στη φάρμα του βιβλίου, Μάρτιος 1998
«Πού η αναγνώριση της Μαντώς; Πού οι τιμές και η δόξα; Πού τα μεγαλεία; Είναι ένα χαρακτηριστικό των Ελλήνων αυτό. Σαν ξεχωρίσει ένα κεφάλι από τα υπόλοιπα να το κόβουν. Μίλησε μνήμη… Άσε τα δάκρυα να κυλήσουν…”
Σαραντίτη Ελένη, Ελευθεροτυπία, 11/3/1998
«Πιστεύουμε ότι από όσους έχουν ασχοληθεί μέχρι σήμερα με την Μαντώ Μαυρογένους κανένας δεν έδωσε τόσο ολοκληρωμένα και θερμά την προσωπικότητα και τη δράση της ηρωίδας όπως αναδύεται στα χρόνια της «Φωτιάς και της Ερημιάς».