Κλεομένης
Εκδόσεις Κέδρος | 1981
ISBN: 978-960-04-0321-3
Σελ. 431
Βραβείο Εταιρείας Ελλήνων Λογοτεχνών.
Η συναρπαστική ιστορία του Κλεομένη του Γ’ της Σπάρτης – συνέχεια της ιστορίας του Άγη της ίδιας συγγραφέα – που γεννημένος σε μια εποχή αντιηρωική κι ανάξιά του – 3ος π.Χ. αιώνας – παλεύει να ζωντανέψει το Λυκούργειο πολίτευμα. Όμως η σύγκρουσή του με το τότε κατεστημένο τον αναγκάζει να καταφύγει στην Αλεξάντρεια των Πτολεμαίων, στη μυθική πόλη του πλούτου και της ομορφιάς, της συνωμοσίας και της διαφθοράς, όπου ρίχνεται σ’ έναν καινούριο αγώνα, ενώ οι δολοπλοκίες φουντώνουν και τα δόκανα στήνονται για κείνον.
Κριτικές - Δημοσιεύματα
Βαγγέλης Βαλασιάδης, δάσκαλος, paediki-logotexnia.blogspot.com, 3/6/2013
Η συνέχεια στην μεγαλειώδη ιστορική περιπέτεια του Άγη, έρχεται με τον Κλεομένη, ένα ακόμα βραβευμένο έργο από τη Λιλή Μαυροκεφάλου. Το βιβλίο είναι σε γενικές γραμμές συναρπαστικό, με ζωντανούς χαρακτήρες, διαρκή δράση και ανατροπές στην πλοκή. Προτείνεται κυρίως σε μαθητές γυμνασίου που ενδιαφέρονται για την αρχαία ιστορία, την ελληνιστική Αλεξάνδρεια ή τις κοινωνικές επαναστάσεις, αλλά και σε όσους διάβασαν την ιστορία του Άγη και επιθυμούν τη συνέχεια.
Η συγγραφέας, παραμένοντας και πάλι πιστή σε όσα μας παραδίδει ο Πλούταρχος, δημιουργεί άλλο ένα λογοτεχνικό κόσμημα. Τα καλολογικά στοιχεία είναι αρκετά, χωρίς όμως να δυσχεραίνουν τη ροή, ενώ οι εικόνες αρχαίων μνημείων και οι σκηνές από την ελληνιστική καθημερινότητα ξετυλίγονται μπροστά μας ζωντανές και μαγευτικές. Οι περιγραφές των προσώπων δεν έχουν -κατά την ταπεινή μου πάντα γνώμη- τίποτα να ζηλέψουν από εκείνες που μας δίνουν μεγάλοι κλασικοί της λογοτεχνίας. Η μεγάλη αντίθεση που αναδύεται αυτή τη φορά μέσα από το κείμενο, δεν είναι τόσο ανάμεσα στο νέο και το παλιό, όπως στο προηγούμενο βιβλίο, αλλά ανάμεσα στο λιτό, κλασικό και ελληνικό του σπαρτιατικού κόσμου που σβήνει, και το πλούσιο, άμετρο και κοσμοπολίτικο της Αλεξάνδρειας που ανατέλλει. Ο Κλεομένης μπορεί να μην φτάνει σε ακεραιότητα τον προηγούμενο βασιλιά Άγη, σε σύγκριση όμως με τα όσα επικρατούν στην Αίγυπτο θυμίζει αμνό. Με την αυτοκτονία του μάλιστα, καταφέρνει να παραμείνει άφθαρτος και να εξυπηρετήσει το σκοπό του με το τελευταίο μέσο που του απομένει, την αυτοκτονία. Τα λόγια του: Η αυτοκτονία δεν πρέπει να ‘ναι αποφυγή πράξης, αλλά να’ ναι η ίδια πράξη. Είναι ντροπή να ζούμε και να πεθαίνουμε μόνο για τον εαυτό μας (σ.341), σφραγίζουν το τραγικό, αλλά και ηρωικό τέλος του επαναστάτη βασιλιά και των 14 συντρόφων του.
Ελένη Σαραντίτη, philologikosoikos.blogspot, 21/10/2012
Της Λιλής Μαυροκεφάλου τα δύο συναρπαστικά νεανικά μυθιστορήματα «Άγης» και «Κλεομένης» (οι δυο σπουδαίοι μεταρρυθμιστές βασιλείς της Σπάρτης) δεν πέρασαν απαρατήρητα.)
Περιοδικά Λόγου και Τέχνης. Βεληγιάννη Χρυσούλα (καθηγήτρια Ιστορίας-Αρχαιολογίας Αριστοτελείου Παν/μίου). Ιστορία και Ιστορικό μυθιστόρημα. Άγις, Κλεομένης. Λ. Μαυροκεφάλου, σελ. 58-66
Μελέτη: «Ιστορία και ιστορικό μυθιστόρημα, επικεντρωμένη σε δύο ιστορικά μυθιστορήματα της Λιλής Καλούτσα-Μαυροκεφάλου: Άγις, Αθήνα, Κέδρος και Κλεομένης, Αθήνα, Κέδρος
Δείτε τη μελέτη εδώ.
Βαλάση Ζωή, Ριζοσπάστης, 19/11/1981
Συναρπαστικό ιστορικό μυθιστόρημα. Η πρωτοποριακή προσωπικότητα του μεταρρυθμιστή βασιλιά της Σπάρτης Κλεομένη δίνεται μέσα στον ιστορικό του περίγυρο με αφηγηματική γλαφυρότητα, με τρόπο που μας επιτρέπει να τον γνωρίσουμε από κοντά, να νιώσουμε τον παλμό των ιδεών του, την πίστη του στον άνθρωπο και στη δικαιοσύνη. Η λογοτεχνική ανάπλαση μορφών που αφιερώθηκαν στη δημιουργία μιας δικαιότερης κοινωνικής δομής, και μάλιστα σε τόσο μακρινούς καιρούς, είναι πολύ χρήσιμη. Και αυτόν το στόχο εξυπηρετεί και το ωραίο βιβλίο για το Κλεομένη, που, όπως διασώζει ο Πλούταρχος, είχε πει: Είναι ντροπή να ζούμε και να πεθαίνουμε μόνο για τον εαυτό μας».